به گزارش زهرا زيدي نبارداني – خبرنگار خط اقتصادي، رئيس موسسه مطالعات دين و اقتصاد با اشاره به نتايج برخي مطالعات انجام شده در زمينه فقر که از سوي موسسه عالي پژوهش تامين اجتماعي انجام شده گفت: کشور در ۱۰ زمينه آسيب پذير شده که يکي از آنها، حاشيه نشيني است؛ در حال حاضر ميزان جمعيت حاشيه نشين از ۲۵ درصد کل جمعيت کشور در حال عبور است،
فرشاد مومني رئيس موسسه مطالعات دين و اقتصاد با مديران و برخي از پژوهشگران موسسه عالي پژوهش تامين اجتماعي ديدار و گفتگو کرد که بخشي از سخنانش در ادامه مي‌آيد.
وي با اشاره به نتايج بدست آمده از گزارش فقر در موسسه عالي پژوهش تامين اجتماعي در خصوص وضعيت نامطلوب فقر در روستاها و توجه به اين نکته که جمعيت زير خط فقر در روستاها بيش از جمعيت زير خط فقر شهري است گفت: گفته مي‌شود هر سياست فقرزايي که در دستور کار قرار مي‌گيرد با اينکه ممکن است ابتدا به ساکن و در ظاهر بر جامعه روستايي بي‌تاثير باشد اما نتايج آن نشان مي‌دهد که آسيب پذيري جامعه روستايي از اين سياست‌ها بيشتر است.
وي گفت: در ۵۰ سال اخير يک مطالعه نداريم که غير از اين را گفته باشد در سال ۱۳۸۳ بانک جهاني در مورد شوک قيمت بنزين مطالعه‌اي را انجام داد و کتابي با عنوان «اقتصاد ايران از نگاه بانک جهاني» نيز منتشر کرده در اين کتاب، آنها اظهار شگفتي مي‌کنند چرا که تصور اوليه شان اين بوده که تورم زايي قيمت بنزين بر روي خانوارهاي روستايي کمترين تاثير را مي‌تواند داشته باشد اما پس از انجام محاسبات به اين نتيجه رسيده‌اند که زيان رفاهي خانوارهاي روستايي از اين بابت دو برابر خانواده‌هاي شهري است. البته اين مسئله جديدي نيست و تمام مطالعات قبلي هم بر اين موضوع تاکيد دارند اما موضوعات تکان‌دهنده در حال رخ دادن است که نظام پايش ما دچار فلج مغزي شده و شايد بديهي‌ترين چيزها را نمي‌بيند.
مومني ادامه داد: در ۱۰ سال گذشته بيش از ۵ بار شاهد سبقت شاخص cpi روستايي نسبت به شهري بودهايم که در هر کجاي دنيا اين مسئله اگر رخ ميداد آنها دچار نگراني ميشدند چراکه اين شاخص بر پنج مورد دلالت دارد که اساس امنيت ملي را متزلزل مي‌کند و توسعه را ناممکن مي‌سازد.
وي با بيان اينکه باب انديشه ورزي مسئله محور و با کيفيت تا حد زيادي مسدود شده، اظهار کرد: کشور در ۱۰ زمينه آسيب پذير شده که يکي از آنها، حاشيه نشيني است؛ در حال حاضر ميزان جمعيت حاشيه نشين از ۲۵ درصد کل جمعيت کشور در حال عبور است، اين مساله، نشان دهنده آن است که در آن دوره، به اعتبار اينکه بر روي ارتقاي بنيه توليد فناورانه در بخش کشاورزي کار بايسته‌اي انجام نشده بود و بخش اصلي اهتمام به خدمات عمراني و زيرساختي فيزيکي اختصاص يافت، زماني که اولين شوک از طريق سياستگذاري‌هاي غلط وارد شد، به هيچ وجه آن خدمات در آن ابعاد بزرگي که ارائه شده بود، نگهدارنده جمعيت روستايي نبود و اکنون تعداد روستاهاي خالي از سکنه ابعاد نگران‌کننده‌اي پيدا کرده است.
وي اظهار کرد: در موج اصلاحات ارضي مي‌بينيم که فقط جمعيت نيروي فعال مهاجرت مي‌کرده و پيوند و همدلي آنها با روستا از بين نمي‌رفته اما اکنون با پديده تخليه روستاها به طور کامل مواجه هستيم و به نظر مي‌رسد بهتر است در سال تدوين برنامه هفتم توسعه اهتمام ويژه در بحث حمايت اجتماعي به ويژه در مناطق روستايي داشته باشيم و به اين نکات کليدي توجه کنيم.
مومني گفت: نتايج پژوهش‌ها بويژه مطالعه موسسه عالي پژوهش نشان مي‌دهد که در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹، جمعيت زير خط فقر بيش از دو برابر شده و اين نيازمند گفتگوهاي جدي است و بايد بررسي شود که چه عواملي موجبات ايجاد اين شوک را فراهم کرده است!؟.
اين استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي با تاکيد بر اينکه اکنون نيازمند گفتگوهاي ملي هستيم، ادامه داد: متاسفانه در برخي سطوح حتي نگاه به مسائل اجتماعي و اقتصادي نگاهي امنيتي پيدا کرده و اين موجب مي‌شود واکنش‌ها خاموش بمانند و زماني که اوضاع شکننده شد ديگر آن موقع، اعتراضات و واکنش‌ها قابل پيش بيني و قابل جمع کردن نخواهد بود.
وي اظهار کرد: اين نحوه جهش جمعيت به زير خط فقر در تاريخ بيش از صدساله کشور بيسابقه بوده و اين امر نيازمند آن است که از ده‌ها زاويه به آن نگاه شود، سطح آگاهي عمومي و نظام آموزشي و تربيتي کشور بايد به موضوعاتِ کم اهميت، پشت کند و در مقابل به مسائل مبتلابه و حياتي در جامعه بنگرد.
مومني با اشاره به نزديک شدن به فصل بودجه نويسي در کشور گفت: رفاه را نمي‌توان مستقل از تحولات فناورانه ديد چراکه جزء حياتي‌ترين مسائل اين است که اثار بنيه توليد ملي در مسائل سطح کلان ديده شود در حالي که اکنون به کلي ناديده گرفته مي‌شود از طرفي فهم نظري از مسائل بسيار تعيين کننده است و در هدف گذاري برنامه هاي توسعه بايد به آن توجه کرد.
رئيس موسسه مطالعات دين و اقتصاد گفت: تمام اهداف توسعه از سال ۱۳۲۷ تا برنامه ششم توسعه و اکنون در برنامه هفتم توسعه نيز تکرار مي‌شود و اين به معني آن است که به فهم نظري ديررسيده‌ايم و حتي يکي از اهداف کليدي برنامه توسعه تاکنون محقق نشده است.
به گزارش روابط عمومي موسسه عالي پژوهش تامين اجتماعي، وي ضمن تقدير از تلاش‌هاي انجام شده در موسسه عالي پژوهش تامين اجتماعي اظهار داشت: اميدوارم همه ما در شرايط کنوني و حساس کشور، نگاهي غيرسياست‌زده و ملي به مسائل داشته باشيم.
https://khateghtesadi.ir/?p=51797
