خط اقتصادی

خط اقتصادي: رئيس سازمان نظام روانشناسي و مشاوره کشور معتقد است، فضاي مجازي به خصوص پس از پاندمي کرونا به مکاني براي آموزش، تعليم و تربيت، سرگرمي، بازي و به نوعي حضور و زندگي کودکان بدل شد و اين موضوع بر اخلاق، خلق وخو و روحيات آنان اثر گذاشت.
به گزارش محمد تقي عليجاني – خبرنگار خط اقتصادي، اخلاق و هويت کودکان منحصر به فضاي واقعي و زندگي اول نيست بلکه در زندگي دوم و فضاي مجازي نيز مورد نياز است و نمي توان از آن غفلت کرد. اين روزها که بيش از پيش شاهد حضور و فعاليت کودکان در فضاي مجازي و تغيير رفتارهاي آنان هستيم، شايد نياز باشد که نگاهي جدي تر به فضاي مجازي داشته باشيم.
فضاي مجازي به رغم همه کاربردها و نکات مثبتي که در خود دارد، دربرگيرنده آثار منفي و تهديدکننده اي هم هست؛ به خصوص به موازات سن و عدم آگاهي ميتواند آسيبها متعددي را متوجه کودکان سازد.
بيصداقتي، فريب و دروغ، کاهش نوعدوستي و خير خواهي، عدم رعايت حقوق و احترام ديگران، کاهش عزت نفس، کمرنگ شدن هويت هاي ملي و اجتماعي را مي توان از جمله پيامدهاي منفي و مخرب فضاي مجازي درنظر گرفت.
آنچه اولويت دارد اين است که به جاي برخورد سلبي با اين مساله بررسي و ريشه يابي مشکلات و پيش گرفتن راه حل هاي اصلاحي مسلما نتايج بهتري در بر خواهد داشت.
در اين راستا ضرورت دارد سياستگذاران و برنامه ريزان به عنوان بازيگران فعال در عرصه جهاني و با اتخاذ تدابير لازم، هوشمندانه و به صورت مستمر با رويکرد محققانه به اين امر نگاه کرده و با استفاده از امکانات و فرصت هاي ايجاد شده شرايط تقويت و گسترش اخلاق و هويت کودکان اجتماعي را براي افراد جامعه فراهم نمايند.
اثرات فضاي مجازي بر کودکان
رئيس سازمان نظام روانشناسي و مشاوره کشور در توضيح اثرات فضاي مجازي بر کودکان و نوجوانان گفت: در دو سالي که شرايطي ويژه بر کشور حاکم و جامعه تحت فشار کوويد ۱۹ بود اين بودن در قرنطينه و تعطيلي مدرسه بيش از همه روي تربيت و رفتار کودکان و نوجوانان اثر گذاشت.
محمد حاتمي تصريح کرد: تفاوت بچه ها با بزرگسالان اينجا برجسته بود که آنان خواهان شادي و نشاط و فعاليت و ارتباط با ديگران هستند اما شايد فضاي قرنطينه و در انزوا بودن نيازي بود که بزرگسالان به دليل مشغله هاي زندگي به آن نياز داشتند.
وي ادامه داد: بر اين اساس در دو سالي که گذشت بچه ها در تنها مکاني که مجاز و مجبور به حضور بودند، فضاي مجازي بود؛ فضايي که به دليل درس خواندن و انتقال مدرسه به آن پس از درس هم استمرار مي يافت و به نوعي عادت براي کودکان بدل شد و اين فضا براي همه کودکان و نوجوانان ايراني و براي خانواده ها با شدت و ضعف متفاوت در جريان بود.
حاتمي تاکيد کرد: اين شرايط خاص علت اصلي عادت بچه ها به فضاي مجازي بود که مکاني براي آموزش، تعليم و تربيت، سرگرمي، بازي و به نوعي حضور و زندگي آنان در دو سال گذشته شد و اين موضوع بر اخلاق، خلق و خو و روحيات آنان اثر گذاشت.
وي با تاکيد بر لزوم چاره انديشي در باب اثرات فضاي مجازي بيان کرد: حضور مستمر در فضاي مجازي نوعي گسست بين خانواده و کودکان و نوجوانان ايجاد کرده و بايد در صدد رفع و اين مهم باشيم.
اين روانشناس افزود: اين گسست را بايد به وسيله آموزش، برنامه ها و مهارت هايي که در خانه و خانواده و مدرسه به والدين و معلمين ياد مي دهيم، پرکنيم. بايد بتوانيم فعاليت هاي جاذبي را براي کودکان و نوجوانان تعريف کنيم تا آنان را به سمت فاصله گرفتن از فضاي مجازي ترغيب کنيم.
وي ادامه داد: فعاليت هاي بدني و حرکتي، بخشي است که در اين دوره مغفول مانده، حرکاتي است که نسل ما داشت چنانچه بخش زيادي از زندگي و فراغت ما با بازي و تحرک همراه با دوستان و همسالانمان ميگذشت و در نسل جديد و به خصوص در اين دوسال، اين تحرکات بدني حذف شده است.
محدوديت حضور در فضاي مجازي بايد براي کودکان اعمال شود
حاتمي در ادامه با اشاره به فعاليت هايي که مي تواند اثرات منفي فضاي مجازي را کاهش دهد، اظهارداشت: نقاشي کشيدن، نقش بازي کردن، داستان نوشتن، داستان خواندن، مي تواند اثر فضاي مجازي را کاهش دهد البته که فضاي مجازي واقعيتي انکار ناپذير است که بايد بپذيريم که در زندگي همه وجود دارد و راه فراري بر آن نيست. بايد با آن کنار آمد و راه هاي مقابله با پيامدهاي منفي آن را آموخت.
وي افزود: در بسياري از کشورها و به ويژه در اروپا دانش آموزان افسارگسيخته در فضاي مجازي نيستند و محدوديت هايي برايشان اعمال شده و آنها بسته به سن با کنترل والدين و جامعه در اين فضا هستند.
رئيس سازمان نظام روانشناسي و مشاوره کشور با تاکيد بر نقش و اهميت خانوادهها در محافظ از کودکان در مقابله با فضاي مجازي خاطرنشان کرد: مسئول اول اين وضعيت خانواده ها هستنند. فرزندپروري صحيح از نقش هاي اصلي خانواده است.
وي بيان کرد: محروميت افراد در کودکي و زماني که به نيازهاي کودکان پاسخ داده نشود، باعث به وجود آمدن چيزي مي شود که آن را شخصيت رشد نيافته يا شخصيت نابهنجار مي نامند. کودکان نيازهايي دارند که هم رواني هستند و هم جسماني.
حاتمي گفت: کودکان نياز دارند از نظر هيجاني توسط محيط اطراف که خانواده مهمترين آنان است تامين شوند و به آنها توجه و به سوالاتشان پاسخ داده شود. از همه مهمتر رها نشدن بچه ها در سنين خاصي از زندگي هست که بايد از سوي والدين مورد توجه قرار گيرند.
شيوع ويروس کرونا از چين آغاز شد و مرکز بيماري شهر ووهان با تقريبا ۹ ميليون نفر جمعيت بوده است اين ويروس درايران از ابتداي اسفند سال ۱۳۹۸ در کشور شيوع يافت.